خودروهای آلوده‌کننده‌ی هوای تهران، با سنجش میزان نمره‌ی منفی در آزمون آلایندگی معرفی شدند. با موتوتل همراه باشید.

بر اساس نتایج معاینات فنی صورت گرفته بر روی خودروهای سواری پایتخت در طول 11 ماه گذشته از سال جاری مشخص‌شده که از میان 19 مدل خودروهای ساخت داخل و واردشده به کشور، خودروی ال 90 دارای کمترین آمار مردودی در سنجش سقف مجاز انتشار ذرات آلاینده‌ی هوا بوده است. امتیاز خوبی که ال 90 ساخت داخل در این آزمون‌ها کسب کرد مساوی با دو برند وارداتی بود.

بیشتر از 95 درصد از خودروهای مورد سنجش در این سه مدل توانستند در شاخص آلایندگی نمره‌ی قبولی را کسب کنند و مشخص شد در این میان وانت بیش‌ترین مزاحمت را برای هوای تهران ایجاد می‌کند.

از طرف دیگر اگر فراوانی نمرات مردودی را در تست آلایندگی آزمون معاینه فنی خودروها بررسی کنیم متوجه می‌شوید این نمرات علاوه بر معرفی مدل‌های خودرویی که مسئولیت بیشتری در قبال آلودگی پایتخت دارند نشان می‌دهد که برخی از خودروهای وارداتی از نظر میزان آلایندگی، جامعه‌ی آماری بالاتری نسبت به خودروهای ساخت داخل دارند.

داده‌های به دست آمده از معاینه‌ی فنی اتومبیل‌های مراجعه‌کننده به مراکز مجاز معاینه فنی در تهران نشان می‌دهد که کدامیک از خودروها بیش‌ترین و کدامیک از آن‌ها کم‌ترین نقص فنی را داشته‌اند. برای اولین بار این بررسی که بر روی 19 خودروی سواری خارجی و ایرانی که شامل برندهای خودروساز خارجی و مدل‌های ساخت داخل می‌شد، خودروهای را از نظر میزان نقص فنی آلایندگی در هنگام مراجعه به مراکز معاینه فنی باهم مقایسه کرده است. مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران، آقای سید نواب حسینی‌منش در یک نشست خبری با تشریح اطلاعات آماری به دست آمده از بررسی داده‌های معاینه‌ی فنی تعداد 870 هزار دستگاه خودروی رجوع کننده به مراکز معاینه فنی، اعلام کرد خودروی ال 90 دارای رتبه‌ی نخست در زمینه‌ی کم‌ترین در میان خودروهای داخلی و خارجی از نظر مردودی در تست آلایندگی خودروها بوده است. از طرف دیگر وانت نیسان و وانت پیکان به ترتیب دو خودرویی هستند که در تست‌های آلایندگی بیش‌ترین تعداد مردودی را داشته‌اند. البته با توجه به محدود بودن جامعه‌ی آماری مورد بررسی (که تنها شامل خودروهای مراجعه‌کننده به مراکز معاینه‌ی فنی می‌شود) و هم چنین این که هر خودرو از نظر آمار مردودی تنها با خودروهای هم مدل خود مقایسه می‌شود، باید در قضاوت کردن با این آمار کمی محتاطانه عمل کنیم. به هر حال بر اساس این آمار، وانت نیسان در صدر فهرست خودروهای آلاینده پایتخت قرار دارد و وانت پیکان در این زمینه در جایگاه دوم قرار می‌گیرد. ستاد مرکزی معاینه‌ی فنی پایتخت این‌گونه گزارش کرده است از میان خودروهای وانت نیسان مراجعه‌کننده به مراکز مجاز معاینه فنی 28 درصد آن‌ها در تست آلایندگی رد شده‌اند، این میزان برای خودروی وانت پیکان 25.6 درصد بوده است. علاوه بر این 15 درصد خودروهای پراید که شامل 36 هزار دستگاه از این خودرو می‌شود هم در مراجعه به مراکز مجاز معاینه فنی، در زمینه‌ی تست آلایندگی مردود شده‌اند. آمار نشان می‌دهد که خودروهای زیر نیز به ترتیب جایگاه‌ها بعدی آمار مردودی در آزمون‌های معاینه فنی را به دست آورده‌اند:

  • پژو آردی
  • سمند
  • رانا
  • روآ

مزدا نیز به عنوان یک برند خارجی در جایگاه هشتم این طبقه‌بندی قرار گرفته است و خودروهای تویوتا و ام‌وی‌ام 530 به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرارگرفته‌اند. گفتنی است خودروهای آلاینده‌ی هر یک از این گروه‌ها که به مراکز مجاز معاینه‌ی فنی مراجعه کرده‌اند از نظر آماری بیشتر از 5 درصد از هم مدل‌های خود بیشتر بوده است.

البته این آمار، اطلاعات مربوط به 9 گروه خودرویی که از نظر تعداد خودروهای مردود وضعیت بهتری در تست‌های آلایندگی معاینه فنی داشته‌اند را هم ارائه می‌کند؛ بر این اساس خودروی ال 90 دارای کمترین تعداد مردودی است و خودروهای برند کیا و برند هیوندای پس از آن در جایگاه بعدی قرار می‌گیرند. آنچه در این اطلاعات شایان توجه است این موضوع است که خودروهای خارجی حاضر در این جامعه‌ی آماری در مقایسه با یکی از خودروهای تولید داخل یعنی خودروی ال 90 در وضعیت بدتری قرارگرفته‌اند و آمار مردودی در خودروهای هیوندای و بعد از آن خودروهای کیا بیشتر از این خودروی ساخت کشورمان بوده است. با این که اختلاف در این آمار بسیار جزئی است و در جامعه‌ی آماری این بررسی کمتر از سه درصد از هر سه گروه از این خودروها در آزمون آلایندگی رد شده‌اند. مقایسه‌ی انجام‌گرفته نشان می‌دهد، جایگاه‌های بعدی کمترین نمره‌ی مردودی به ترتیب به خودروهای سوزوکی، لیفان، MVM 110، پژو پارس، 206 و 405 اختصاص می‌یابد که تعداد مردودی آن‌ها در مقایسه با کل خودروهای هم مدل که به مراکز معاینه‌ی فنی مجاز مراجعه کرده‌اند کمتر از پنج درصد بوده است. این 9 گروه خودروی معرفی‌شده در مقایسه با 10 گروه خودرویی که در اول این مطلب به آن‌ها پرداختیم، مسئولیت کمتر در قبال آلودگی هوای پایتخت بر گردن دارند.

البته توجه به این نکته الزامی است که آمار منتشرشده نمی‌تواند به تنهایی نشان‌دهنده‌ی میزان کیفیت ساخت هر کدام از گروه‌های خودرویی یاد شده باشد؛ چرا که معیارهای بااهمیت دیگر مانند تعمیرات دوره‌ای، انجام سرویس، کیفیت سوخت، رفتار مصرف‌کننده و نحوه‌ی استفاده از خودرو و در حالت کلی چگونگی نگهداری از خودرو می‌تواند تا حد زیادی در رد شدن با قبولی خودرو در تست‌های معاینه‌ی فنی موثر باشد. در ادامه‌ی این نشست، مدیرعامل ستاد معاینه‌ی فنی پایتخت با اشاره به این موضوع که بیش‌تر از 1 میلیون و 100 هزار دستگاه خودرو در این 11 ماه گواهی معتبر معاینه‌ی فنی گرفته‌اند، افزود: در سال گذشته و در شهر تهران این آمار فقط 500 هزار دستگاه خودرو بود اما در پی اجرای مرحله‌ی اول طراح ترافیکی کاهش، با افزایش قابل‌ملاحظه‌ای در سال جاری روبه رو شد. به گفته‌ی حسینی‌منش، در این جامعه‌ی آماری بیشتری خودروهایی که به مراکز مجاز معاینه‌ی فنی مراجعه کرده‌اند خودروهای پراید و پژو 206 بوده‌اند؛ به ترتیب 27 درصد و 14 درصد. پس از این دو خودرو هم خودروهای تولیدی در ایران‌خودرو یعنی پژو 405، سمند و پژو پارس دارای بیش‌ترین مراجعه به مراکز مجاز معاینه‌ی فنی بوده‌اند. این مسئول با اشاره به مقررات فعلی مبنی بر معافیت 5 ساله‌ی خودروهای جدید از اخذ معاینه‌ی فنی، افزود: در حالی این قانون به تصویب رسیده است که استانداردهای کارخانه‌ای خودروها چندان پایا نیست و پس از سپری شدن مدتی، خودرو از وضعیت اولیه‌ی استاندارد خود خارج می‌شود. حسینی‌منش بر این نکته تایید کرد که در سال گذشته، یک میلیون و صد هزار دستگاه خودرویی که پس از 5 سال به مراکز فاز معاینه‌ی فنی رجوع کرده بودند، دارای بیشتر از 3 نقص فنی بودند که این موضوع نشان‌دهنده‌ی غلط بودن روند حاکم بر معاینه فنی خودروها بوده است و لزوم اصلاح این قانون و جایگزینی 2 سال به جای 5 سال برای آغاز معاینه‌ی فنی خودروهای جدید را نشان می‌دهد.

قرار بود به واسطه‌ی طرح کاهش، در طی سه مرحله تمام خودروهای کاربراتوری در محدوده‌ی طرح زوج و فرد حق تردد نداشته باشند اما سرنوشت آن پس از یک سال وقفه به این جا رسیده که شورای عالی ترافیک با اجرایی شدن نسخه‌ی ناقصی از آن موافقت کرد، حسینی‌منش  خاطرنشان کرد: اجرای مرحله‌ی اول از این طرح که از نیمه‌ی دوم سال جاری آغاز شد و بر اساس آن در حال حاضر با رعایت شرط همخوان بودن روز هفته با شماره پلاک، خودرو صرفا در صورت داشتن معاینه‌ی فنی بتواند در محدوده‌ی زوج و فرد تردد کند، این طرح تنها بخش کوچکی از طرح کاهش است و این طرح قرار نبوده که به این شکل به اجرا در آید؛ بلکه قرار بود در آغاز، خودروها بر اساس میزان آلایندگی خود محدودیت تردد در مرکز شهر را داشته باشند. حسینی‌منش‌ خاطرنشان کرد: با وجود این که شهرداری تهران آمادگی کافی برای اجرای سایر مراحل این طرح را دارد ولی هنوز بقیه‌ی نهادهای مرتبط زیرساخت‌های لازم را فراهم نکرده‌اند.

چشم‌انداز طرح کاهش به این صورت است که بر اساس آن تمامی خودروهای کاربراتوری که 10 درصد از کل خودروهای پلاک تهران را تشکیل می‌دهند و تعداد آن‌ها در حدود 400 هزار دستگاه خودرو است ولی درعین‌حال مسئول 40 درصد از آلودگی هوای این شهر هستند، در محدوده‌ی اجرای این طرح به طور کلی امکان تردد نداشته باشند. به هر حال بر اساس سخنان آقای حسینی‌منش  چگونگی رسیدن به نقطه‌ی مطلوب و تعداد مراحل آن هنوز در دست مطالعه است و به تصمیم‌گیری‌های شورای عالی ترافیک و وزارت کشور بستگی دارد.