"بازار خودروی ایران در سال ۹۶ چگونه خواهد بود؟"

وارد کردن خودروهای تازه به ایران بعد از برجام، در شرایطی به سال آتی موکول گشت که با وجود داشتن آن‌ها، این‌گونه به نظر می‌رسد که بازار خودروی ایران در سال ۹۶ دچار یک تحول اساسی شود. شایان ذکر است که این تحولات اکثرا در رنج ارزشی ۳۰ میلیون تومان به بالا اتفاق خواهند افتاد، پس تعداد بسیار زیادی از خریداران داخلی از خریدن خودروهای تازه‌ی بعد از برجام محروم خواهند شد. این‌ها در وضعیتی است که بعضی کارشناسان این عرصه، بازار خودروی نیمه‌ی آغازین سال ۹۶ را کساد دانسته‌اند و عقیده دارند موضوعاتی مثل توان خرید کم خریداران و طرف‌داران و همچنین قیمت بسیار زیاد خودروها، در این نزول رونق بازار، بسیار موثر خواهند بود. با موتوتلهمراه باشید.

قطعا جای هیچ شکی نیست که خودروهای وارد شده بعد از برجام به خاطر شکل و قیافه‌ی جدید و مرغوبیت بیشتر نسبت به خودروهای کنونی، طرف‌داران پر و پا قرص خود را حفظ خواهند کرد، با این وجود به خاطر گران بودن و تیراژ پایین در مرحله‌های آغازین تولید، این خودروها قادر نیستند نزول رونق بازار خودروی ایران را کاهش دهند. این در اصل این معنا را دارد که با وجود ارائه‌ی خودروهای به‌ روز، هم‌چنان قدرت در دست خودروسازان داخلی است و این باعث خواهد شد که خودروهای قدیمی آن‌ها به ویژه در رنج ارزشی پایین‌تر از ۵۰ میلیون تومان، در خط یک تولید و فروش قرار داشته باشند.

ولی اگر بخواهیم علت این نزول رونق را بدانیم، باید جدا از موضوعاتی مثل توان خرید کم طرف‌داران و گران بودن خودروها، ۲ عامل انتخابات ریاست جمهوری و کم شدن فصلی خرید و فروش خودروها را هم به عنوان عناصر تاثیر گذار ذکر کرد. در این میان، انتخابات ریاست جمهوری و حاشیه‌های رخ داده در کنار آن نیز بر نزول رونق بازار تاثیر فراوانی گذاشته است و فکر عده‌ی زیادی از طرف‌داران و آن‌هایی که قصد خرید دارند را برای چند ماه از بازار خودرو و آن‌چه که به آن مربوط می‌شود، دور می‌کند‌.

در اصل، خریداران در دوره‌ی انتخابات و تا مدتی بعد از آن هم صبر می‌کنند تا سیاست‌های کلی دولت در عرصه‌ی اقتصاد معلوم گشته و سپس به خرید یا فروش خودرو دست می‌زنند. از طرف دیگر، اغلب بازار خودروی ایران در ۳ ماه آغازین سال دچار رکودهای فصلی می‌گردد و این مسئله در سال آتی خودش را نشان خواهد داد.

در این بازه‌ی زمانی اغلب تعداد تقاضا در بازار، چه در عرصه‌ی خودروهای داخلی و چه خودروهای وارداتی، به میزان چشم‌گیری کم شده و با شروع شدن فصل تابستان، اندک اندک وضعیت بازار از نظر خرید و فروش بسیار بهتر خواهد شد. با وجود این شرایط می‌شود این‌گونه بیان کرد که بازار خودروی ایران در دومین نیمه از سال آتی توسعه و گسترس زیادی را تجربه خواهد کرد، البته شایان ذکر است که این توسعه در بازار آن‌چنان به چشم نخواهد آمد.

ولی در صورتی که معیار ایجاد تحول در بازار خودروی کشور در سال آتی را «قراردادها و تفاهم‌نامه‌های خارجی» در کنار خودروهای به روز داخلی به حساب آوریم، در مقطع‌های گوناگونی در طول سال ۹۶، وجود خودروهای تازه وارد شده را شاهد خواهیم بود.

تا‌کنون، چندین قرارداد و تفاهم‌نامه‌ی خارجی در عرصه‌ی خودرو‌ی ایران عزیز مورد امضای مسئولین قرار گرفته است که فقط قرارداد پژو در حال عملی شدن است. بر اساس این قرارداد بسته شده بین کمپانی ایران خودرو و کمپانی پژو، قرار بر این است که در نخستین مرحله‌ی همکاری دو طرفه‌ی این دو کمپانی، ۵ خودرو در فاز تولید و واردات وارد بازار خودروی ایران گردد. پژو ۲۰۰۸، پژو ۲۰۸، پژو ۳۰۱، پژو ۳۰۸ و پژو ۵۰۸، ۵ محصولی هستند که پژو برای بازار خودروی ایران در نظر گرفته است و در این میان مدل‌های ۲۰۰۸، ۲۰۸ و ۳۰۱ در کمپانی ایران خودرو ساخته شده و مدل‌های ۳۰۸ و ۵۰۸ هم به وسیله‌ی واردات به خریداران ایرانی عرضه خواهند شد.

بر اساس شنیده‌ها، هم‌اکنون کمپانی ایران خودرو ساخت مدل ۲۰۰۸ را در خط‌هایش شروع نموده است و این خودرو در ماه‌های آغازین سال آتی، به صورت رسمی عرضه و آماده‌ی ارائه به بازار خواهند شد. به نظر می‌رسد بقیه‌ خودروهای مد نظر پژو هم به صورت تدریجی در طول سال آتی وارد بازار ایران گردند.

ولی دیگر کمپانی فرانسوی یعنی رنو هم در طول امسال یک تفاهم‌نامه با سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران امضا کرد و دو طرف قرار بر این است که در سال آتی آن را به یک قرارداد مبدل گردانند. آن‌گونه که از خبرهای به گوش رسیده برمی‌آید، کمپانی رنو در اولین مرحله از کار دو طرفه‌اش با سازمان گسترش، ۴ خودروی تازه را به بازار خودروی ایران عرضه خواهد نمود. این ۴ محصول شامل سیمبول، داستر، کوئید و کلیو۴ می‌شود.
بر اساس اعلان مسئولان کمپانی رنو، این کمپانی فرانسوی مرحله‌ی جدید حضورش در بازار و عرصه‌ی خودروی ایران را به احتمال زیاد در ماه‌های آغازین سال ۲۰۱۸ شروع خواهد کرد.
علاوه بر پژو و رنو، کمپانی فرانسوی دیگری به نام سیتروئن هم می‌خواهد که به بازار ایران وارد شود و حتی تفاهم‌نامه‌ی کار دو طرفه با کمپانی سایپا را هم به امضا رسانده است. شایان ذکر است که یک تفاوت عمده بین برنامه‌های پژو و رنو با سیتروئن به منظور حضور یافتن در ایران وجود دارد و این تفاوت، معلوم نبودن خودروهای مورد نظر این کمپانی برای بازار خودروی ایران است. در واقع، سیتروئن تاکنون درباره‌ی نوع خودروهای تولیدی و صادراتی به کشور ما، کاملا مطمئن نیست و معلوم نیست که کدام خودروهای این کمپانی وارد بازار داخلی ایران خواهند گشت. ولی به جز کمپانی‌های فرانسوی، ۲ کمپانی دیگر، از کشورهای آلمان و ایتالیا هم می‌خواهند که در عرصه‌ی خودرو و بازار ایران حاضر شوند که اگر این موضوع به صورت حتمی صورت بگیرد، یک رقابت تنگاتنگ در بازار داخلی آغاز خواهد شد.

در اصل با گردهمایی کمپانی‌هایی مثل پژو، رنو، سیتروئن، فولکس و فیات، به جز متحول شدن وضعیت کلی بازار خودرو در کشورمان، رقابت سخت‌تری هم شکل خواهد گرفت که همه‌ی این‌ها سرانجام به سود خریداران تمام خواهد شد. شایان ذکر است که تا این لحظه هنوز فولکس واگن شرکت کردن خود در بازار ایران را قطعی نکرده است، با این وجود، منابع داخلی همکاری دو طرفه‌ی این کمپانی آلمانی و بخش خصوصی صنعت خودروی ایران را اعلام کرده‌اند. هم‌چنین اکنون معلوم نیست که فولکسی‌ها چه نوع خودروهایی را برای وارد کردن به بازار ایران در ذهن دارند و تصمیم به رقابت در کدام رنج قیمتی گرفته‌اند. درباره فیات ایتالیا نیز اخبار این‌گونه به گوش می‌رسد که مذاکرات بین این کمپانی و کمپانی ایران‌ خودرو هنوز در حال انجام شدن است و در صورت دست‌یابی به توافق نهایی، محصولات فیات با رنج قیمتی ۴۰ میلیون تومان به بالا در بازار خودروی ایران عرضه خواهند شد. شایان دقت و توجه بسیار است که پس از وارد شدن خودروهای جدید در سال ۹۶، در شرایط کلی بازار خودروی کشور ما چه تحولاتی حاصل خواهد شد. در آغاز از رنج قیمتی پایین‌تر از ۳۰ میلیون تومان صحبت می‌کنیم، رنجی که بیشترین تعداد مشتریان را به خود جذب کرده است و با این وجود، دگرگونی خاصی نیز در آن روی نمی‌دهد. در اصل خودروهایی که تولید کنندگان خودرو در تفاهم‌نامه‌های خارجی و قراردادهایشان قصد وارد کردن به کشور را دارند، همگی دارای ارزش‌های بیشتر از ۳۰ میلیون تومان و حتی گاها بیشتر از ۵۰ میلیون تومان می‌باشند.

در وضعیت کنونی این‌گونه به نظر می‌آید که شرایط کلی بازار خودروی کشور در رنج ارزشی پایین‌تر از  ۳۰ میلیون تومان دچار تحولات خاصی طی سال آینده نشود و هیچ‌گونه خودرویی هم از این رنج برداشته نخواهد شد. ولی در مورد رنج ارزشی ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان حتما محصولات جدید بسیاری به بازار وارد خواهند شد.

از جمله موردهای حاضر در این قسمت از بازار خودرو، می‌شود رنو کوئید را نام برد، خودرویی که در آغاز به نظر می‌رسید ارزشی پایین‌تر از ۳۰ میلیون تومان داشته باشد، ولی هم‌اکنون درباره ارائه‌ی آن در رنج ارزشی ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان نیز صحبت‌هایی شده است‌. به جز احتمال حضور یافتن کوئید، نمونه داخلی دیگری به اسم کوییک هم در تابستان سال ۹۶ وارد بازار خودروی ایران خواهد گشت و به این خاطر که زودتر از رقیب رنویی‌اش ارائه خواهد شد، این احتمال وجود دارد که بتواند در رنج ارزشی ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان در بازار به فروش برود. ولی به جز این دو نوع خودرو، توافق محتمل کمپانی‌های فیات و ایران خودرو هم ممکن است که زمینه‌ساز تحولات گسترده‌تر در رنج ارزشی خودروها بشود. از ظاهر امر این گونه برمی‌آید که کمپانی ایران خودرو تصمیم دارد به وسیله‌ی همکاری با این کمپانی ایتالیایی، سبد محصولاتش در رنج ارزشی ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان را متنوع سازد و حتی این‌گونه شنیده می‌شود که تمایل به ارائه‌ی مدلی به اسم فیات پولو دارد. 

از آن‌جایی که رنج ارزشی ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان هم از رنج‌های پر‌طرف‌دار بازار خودروی کشور به حساب می‌آید، حضور با هم خودروهای داخلی و خودروهای رنو و فیات می‌تواند سبب متنوع شدن آن گردد و این موضوع این اجازه را به مشتریان می‌دهد که از بازه‌ی گسترده‌تری با خیال آسوده‌تر خودروی مورد نظرشان را انتخاب کنند. 

ولی بهتر است سری هم به رنج ارزشی ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان بازار خودروی کشور بزنیم، رنجی که بیشترین تعداد مهمانان بعد از برجام در سال ۹۶ در آن خواهند گنجید. هم‌اکنون ابر قدرت این بازار، چشم‌بادامی‌ها هستند و اشکال گوناگون و متنوع خودروهای سواری و شاسی بلند چینی در این رنج قیمتی گنجانده شده‌اند. این در شرایطی است که به نظر می‌رسد در طول سال ۹۶ و با وارد شدن محصولات تازه بعد از برجام، وضعیت آن بیشتر از هر قسمت دیگری از بازار خودروی کشور دست‌خوش تحولات گردد. نخستین خودرویی که در سال آتی در این رنج ارزشی گنجانده خواهد شد، پژو ۲۰۰۸ می‌باشد و بر اساس شنیده‌ها، میان ۸۰ تا ۹۰ میلیون تومان در نمونه‌های دنده‌ای و اتوماتیک  ارزش خواهد داشت. هم‌چنین پژو ۲۰۸ هم که به احتمال زیاد در دومین نیمه از سال آینده وارد بازار خودروی کشور می‌شود، در رنج ارزشی ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان ارائه خواهد گشت. هم‌چنین خودروی پژو ۳۰۱ هم خودرویی است که قرار است در رنج ارزشی ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان به خریداران ایرانی فروخته شود.

به جز این ۳ خودرو، رنو هم محصول خود به اسم سیمبول را در رنج ارزشی ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان، به احتمال زیاد در قسمت ۷۰ تا ۸۰ میلیون تومان، ارائه خواهد نمود تا رقابت در این قسمت بالا بگیرد. اگرچه تاکنون سیتروئن و فولکس واگن مدل خودروهای مورد نظرشان را برای بازار خودروی ایران رسما معرفی نکرده‌اند، با این وجود به نظر می‌آید این دو کمپانی، مخصوصا سیتروئن هم محصولاتی در رنج ارزشی ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان ارائه خواهند نمود. با این وجود، می‌شود یقین داشت که رنج ارزشی ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان بازار خودرو، بیشترین تحول را در سال ۹۶ تجربه خواهد کرد. به گونه‌ای می‌شود گفت که این رنج ارزشی طوفانی از تغییرات را در سال آتی از سر خواهد گذراند و این احتمال نیز وجود دارد که این تحولات از تسلط چینی‌ها در رنج مد نظر بکاهد.